Đục thủy tinh thể là một trong những bệnh lý về mắt phổ biến, đặc biệt ở người lớn tuổi, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực nếu không được điều trị kịp thời. Nếu bạn đang tìm hiểu về đục thủy tinh thể, bài viết này sẽ cung cấp thông tin dễ hiểu, gần gũi về nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa và điều trị, giúp bạn bảo vệ đôi mắt và duy trì tầm nhìn rõ nét.
Đục thủy tinh thể (hay còn gọi là cườm mắt, cataract) là tình trạng thủy tinh thể - thấu kính tự nhiên trong mắt - trở nên mờ đục, làm cản trở ánh sáng đi vào võng mạc. Điều này khiến thị lực bị mờ, khó nhìn rõ, đặc biệt khi đọc sách, lái xe hoặc nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu. Bệnh thường tiến triển chậm và có thể xảy ra ở một hoặc cả hai mắt.
Triệu chứng của đục thủy tinh thể thường xuất hiện dần dần và có thể bao gồm:
Mờ mắt: Tầm nhìn trở nên mờ như nhìn qua lớp sương mù hoặc kính bẩn.
Nhạy cảm với ánh sáng: Cảm thấy chói khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh, như ánh nắng hoặc đèn xe.
Nhìn đôi hoặc bóng mờ: Một vật thể có thể xuất hiện thành nhiều hình ảnh.
Khó nhìn vào ban đêm: Gặp khó khăn khi lái xe hoặc di chuyển trong điều kiện ánh sáng yếu.
Màu sắc mờ nhạt: Màu sắc trông kém rực rỡ, ngả vàng hoặc nâu.
Thay đổi kính mắt thường xuyên: Cần thay đổi độ kính liên tục do thị lực thay đổi.
Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu này, hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Đục thủy tinh thể có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm:
Tuổi tác: Lão hóa là nguyên nhân chính, khi các protein trong thủy tinh thể bị phân hủy và làm thấu kính mờ đục.
Tiếp xúc với tia UV: Phơi nhiễm lâu dài với ánh sáng mặt trời mà không bảo vệ mắt có thể làm tăng nguy cơ.
Bệnh lý nền:
Tiểu đường làm tăng nguy cơ đục thủy tinh thể do thay đổi chuyển hóa trong mắt.
Các bệnh tự miễn hoặc viêm mắt (như viêm màng bồ đào) cũng có thể góp phần.
Hút thuốc và rượu bia: Hút thuốc lá hoặc tiêu thụ rượu quá mức làm tăng nguy cơ bệnh.
Chấn thương mắt: Va chạm hoặc phẫu thuật mắt trước đó có thể gây đục thủy tinh thể.
Sử dụng thuốc lâu dài: Một số loại thuốc, như corticosteroid, có thể làm tăng nguy cơ đục thủy tinh thể.
Di truyền: Tiền sử gia đình mắc đục thủy tinh thể làm tăng khả năng bạn bị bệnh.
Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn, bạn có thể giảm nguy cơ mắc đục thủy tinh thể bằng những thói quen lành mạnh sau:
Đeo kính râm có khả năng chống tia UV khi ra ngoài trời.
Sử dụng mũ rộng vành để che chắn ánh nắng trực tiếp.
Bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như vitamin A (cà rốt, khoai lang), vitamin C (cam, ổi), vitamin E (hạnh nhân), và omega-3 (cá hồi, hạt chia).
Hạn chế thực phẩm chứa đường và chất béo không lành mạnh.
>>> Xem thêm: Viên uống bổ mắt Kenpharma Plufit
Nếu bạn mắc tiểu đường hoặc cao huyết áp, hãy kiểm soát đường huyết và huyết áp bằng cách tuân thủ điều trị và thăm khám định kỳ.
Tránh sử dụng thuốc corticosteroid trong thời gian dài trừ khi có chỉ định của bác sĩ.
Hút thuốc và uống rượu quá mức làm tăng nguy cơ đục thủy tinh thể. Hãy bỏ thuốc lá và hạn chế rượu để bảo vệ mắt.
Người trên 40 tuổi nên khám mắt 1-2 năm/lần, đặc biệt nếu có nguy cơ cao (tiểu đường, tiền sử gia đình). Phát hiện sớm giúp điều trị hiệu quả hơn.
Tập thể dục đều đặn (đi bộ, yoga) để cải thiện tuần hoàn máu đến mắt.
Ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để mắt được nghỉ ngơi và phục hồi.
Hiện tại, phẫu thuật là phương pháp hiệu quả nhất để điều trị đục thủy tinh thể. Tuy nhiên, tùy vào giai đoạn bệnh, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
Điều chỉnh kính mắt: Sử dụng kính đúng độ để cải thiện thị lực tạm thời.
Tăng cường ánh sáng: Sử dụng đèn sáng hơn khi đọc hoặc làm việc để giảm căng thẳng cho mắt.
Sử dụng kính chống chói: Giúp giảm nhạy cảm với ánh sáng.
Khi bệnh tiến triển nặng, làm ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, bác sĩ sẽ đề nghị phẫu thuật. Có hai phương pháp chính:
Phacoemulsification (Phaco): Sử dụng sóng siêu âm để phá vỡ thủy tinh thể bị đục và thay bằng thấu kính nhân tạo. Đây là phương pháp phổ biến, ít xâm lấn, hồi phục nhanh.
Phẫu thuật lấy thủy tinh thể ngoài bao (ECCE): Áp dụng trong trường hợp thủy tinh thể quá cứng, không thể dùng sóng siêu âm.
Phẫu thuật thường an toàn, nhanh chóng (khoảng 15-30 phút) và có tỷ lệ thành công cao. Sau phẫu thuật, bạn cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để tránh biến chứng.
Nhỏ thuốc theo chỉ định để ngăn nhiễm trùng và viêm.
Tránh dụi mắt hoặc tiếp xúc với nước bẩn.
Đeo kính bảo vệ trong vài tuần để bảo vệ mắt.
Nếu bạn nhận thấy mờ mắt kéo dài, nhìn đôi, màu sắc nhạt dần, hoặc gặp khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày như đọc sách, lái xe, hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt ngay. Đục thủy tinh thể phát hiện sớm có thể được quản lý tốt hơn, tránh biến chứng như mất thị lực hoàn toàn.
Đục thủy tinh thể là một bệnh lý phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Bằng cách bảo vệ mắt khỏi tia UV, duy trì lối sống lành mạnh và khám mắt định kỳ, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh và giữ đôi mắt sáng rõ. Nếu bạn nghi ngờ mình có dấu hiệu của đục thủy tinh thể, đừng chần chừ – hãy gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.
